Tháp Dương Long Bình Định - cẩm nang khám phá từ A-Z

Tháp Dương Long gây ấn tượng bởi vẻ đẹp cổ kính. Tuy đã bị phá huỷ một phần theo thời gian song công trình này vẫn mang giá trị vô cùng đặc biệt. Trong chuyến du lịch Bình Định, bạn đừng quên đến đây chiêm ngưỡng vẻ đẹp kiến trúc độc đáo và check-in thoả thích.

1. Đôi nét về tháp Dương Long

Địa chỉ: nằm giữa 2 thôn Vân Tường (xã Bình Hòa) và thôn An Chánh (xã Bình Tây), huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định
Giá vé tham quan tham khảo: 15.000 VNĐ/người

Trước khi bắt đầu khám phá nơi đây, bạn nên tìm hiểu tháp Dương Long ở đâu. Địa điểm du lịch Quy Nhơn này nằm trên địa phận 2 thôn Vân Tường (xã Bình Hòa) và thôn An Chánh (xã Bình Tây), huyện Tây Sơn, cách trung tâm thành phố Quy Nhơn khoảng 50km. Tháp Dương Long có nhiều tên gọi khác nhau như tháp An Chánh, tháp Bình An, tháp Tường Vân… Người Pháp thường gọi di tích này là tháp Ngà.

Cụm tháp được xây dựng dưới thời vua Champa Jaya Indravarman, khoảng nửa cuối thế kỷ XII. Trải qua nhiều thế kỷ, tháp Dương Long luôn làm du khách cảm thấy háo hức mỗi khi khám phá về nghệ thuật kiến trúc, xây dựng và điêu khắc. Với sự kết hợp hài hòa giữa nghệ thuật kiến trúc Khmer và Champa, công trình này được đánh giá là một trong những tháp Chăm đẹp nhất tại Việt Nam.

2. Ý nghĩa của tháp Dương Long Bình Định

Bên cạnh vị trí, ý nghĩa của tháp Dương Long cũng là vấn đề được nhiều người tìm hiểu. Cụm tháp này được xây dựng để thờ các vị thần trong đạo Bàlamôn, bao gồm 3 vị thần tối cao của Ấn Độ giáo; 3 vị thần Vishnu, Brahma, Shiva và các vị vua có công với đất nước.

Sở hữu nhiều giá trị ý nghĩa, năm 1980, tháp Dương Long được Bộ Văn hóa và Thông tin công nhận là Di tích kiến trúc nghệ thuật Quốc gia. Bên cạnh đó, năm 2015, công trình này còn vinh dự được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt.

>>> Tổng hợp các địa điểm du lịch Quy Nhơn chưa bao giờ hết HOT

3. Cách di chuyển tới tháp Ngà

Việc tìm hiểu đường đi đến tháp giúp bạn dễ dàng di chuyển và chủ động sắp xếp kế hoạch vui chơi. Nếu xuất phát từ trung tâm thành phố Quy Nhơn, du khách di chuyển theo quốc lộ 1A khoảng 35km về phía Bắc. Sau khi tới ngã tư đèn xanh đèn đỏ ở thị trấn Gò Găng huyện Phù Cát, du khách rẽ trái (đi vào đường vào sân bay Phù Cát) rồi đi tiếp theo quốc lộ 19B khoảng 15km. Tiếp theo, bạn di chuyển theo hướng dẫn của Google Maps hoặc hỏi người dân địa phương đường đến tháp Dương Long.

>>> Tổng hợp 16 hãng taxi Quy Nhơn uy tín, chất lượng, giá cước hợp lý

4. Kiến trúc tháp Dương Long ở Bình Định

Tháp Dương Long gồm 3 ngọn tháp: tháp Bắc, tháp Nam và tháp Giữa. Cụm 3 tháp được bố trí nằm thẳng hàng trên trục Bắc - Nam, từ tâm tháp này đến tâm tháp kia cách nhau khoảng 18m.

4.1. Kiến trúc tổng thể

Nhìn chung, kiến trúc công trình này tuân thủ chặt chẽ về bố cục, chức năng của nghệ thuật tạo hình Champa như một đền thờ được trang trí bằng các cột ốp, khung cửa; bố cục hướng tâm rõ nét… Thế nhưng, dường như tất cả lại được thể hiện bằng một hình thức khác biệt. Thiết kế hướng tâm trở nên rõ nét hơn nhờ mặt bằng được tạo nên từ các cột ốp giật vuông góc liên tục về phía cửa tháp gần như nội tiếp trong một đường tròn.

Mái tháp có 4 tầng. Các tầng mái ở phía trên thu nhỏ dần đồng dạng với thân tháp, tạo nên cấu trúc ngày càng hướng tròn, từ đó hòa nhập với tòa sen trên đỉnh tháp. Lối kiến trúc tháp Dương Long Bình Định là trường hợp đặc biệt trong lịch sử kiến trúc Champa.

4.2. Tháp Giữa

Với chiều cao 38,81m, tháp Giữa được xem là ngôi tháp gạch cao nhất Đông Nam Á. Tính đến thời điểm hiện tại, công trình này đã hư hại nhiều, tiền đường, các cửa giả và vòm cửa chính bị sụp đổ, chỉ còn lại một vài thanh đá trên thân, cửa giả phía Nam còn lại trụ cửa. Bao quanh các mặt tường tháp là hệ thống trụ ốp rộng bản, không trang trí hoa văn. Mỗi mặt tường có 7 trụ, đầu trụ được gắn với các khối đá, hơi loe ra và trang trí thành nhiều băng giật cấp.

Chân đế được ốp kín bằng các khối đá sa thạch với bình đồ vuông, mỗi cạnh dài 16,5m. Sau cuộc khai quật năm 2006, phần chân đế tháp được phát lộ hoàn toàn, hiện trạng như sau:

Mặt phía Đông: đai ốp chân đế chỉ còn tầng dưới cùng ở cạnh phía Đông Bắc của tháp, được ghép từ 4 khối đá liền nhau không trang trí hoa văn, cao 0,59m.
Mặt phía Tây: phần chân đế gần như không còn dấu vết của đai ốp trang trí ở chân tháp. Hoa văn trang trí trên đai ốp có một số đoạn đang thi công dở dang.
Mặt phía Nam: đai ốp chân đế ở đây gần như hoàn thiện nhất, còn gạch bên trong.

4.3. Tháp Nam

Tháp Nam có chiều cao 32,94m, bình đồ chân đế vuông, phần nhô ra ở cửa giả 0,76m, rộng 14m. Khoảng cách giữa tháp Giữa và tháp Nam tính từ cửa giả là 1m. Tường xây theo lối bẻ góc giật cấp, nhô về phía cửa, vách tường không có các đường gờ, khung giữa và để trơn. Ở tháp Nam, hiện còn khung cửa chính làm từ đá sa thạch nhưng các cửa giả, vòm cửa chỉnh ở mặt Tây, mặt Nam đã bị sụp đổ.

Tương tự tháp Giữa, phần mái tháp cũng được tạo từ 4 tầng mái, 4 mặt có ô khám, vòm trang trí ở phía trên, tất cả đều làm bằng đá. Hiện trạng phần chân đế như sau:

Mặt phía Đông: đã mất gần hết, chỉ còn một đoạn phía Đông Bắc nối liền với cạnh phía Bắc.
Mặt phía Tây: cạnh phía Tây Nam đã bị mất phần đai ốp đá bề ngoài, chỉ còn gạch bên trong.
Mặt phía Bắc: chiều dài đai ốp là 14m. Chân đá ở cửa giả nhô ra 0,76m, bẻ thành 2 cấp (cấp trong 0,35m và cấp ngoài 0,42m).
Mặt phía Nam: đã bị phá hoàn toàn, chỉ còn gạch bên trong. Trước đây, phần sát thân được gia cố bằng gạch, nhô ra ngoài so với thân tháp, chạy bẻ góc thành những trụ ốp.

4.4. Tháp Bắc

Tháp Bắc bị hư hại nặng nhất, phần thân bị đục khoét khá sâu nhưng đã được gia cố từ năm 1984. Ngọn tháp này cao 31,76m, bình đồ vuông với kích thước tương đương tháp Nam. Cửa chính của tháp Bắc đã bị đổ, chỉ còn một phần vòm cửa phía trên, chân diềm vòm còn lại vài thanh đá trên thân chính. Cửa giả ở phía Nam làm từ đá.

Hiện trạng phần đai ốp chân đế của tháp Bắc như sau:

Mặt phía Đông: là cửa chính của tháp, được ốp đá. Phần chân đế và trụ cửa đều đã mất, chỉ còn lại 2 tảng đá nằm cạnh nhau ở phía Đông Nam.
Mặt phía Tây: bị đục sâu nhất nên các mặt chân tháp đều được gia cố lại bằng gạch. Phần đai ốp đã bị mất, chỉ còn lại một số khối ở tầng đế, cạnh phía Tây Nam và đoạn cửa giả.
Mặt phía Bắc: hầu như đã bị mất hoàn toàn, chỉ còn lại vài khối đá ở tầng cuối cùng, gồm 1 khối ở cạnh phía Đông Bắc và 2 khối ở góc chân cửa giả.
Mặt phía Nam: hiện còn một đoạn đai ốp chân đế cạnh phía Đông Nam và trước cửa giả. Phần cửa giả làm bằng đá từ đế đến vòm gần như còn nguyên vẹn, trừ phần đỉnh vòm đã mất.

>>> Cẩm nang du lịch Quy Nhơn & Top 20 địa điểm níu chân du khách

5. Tham quan tháp Chăm Dương Long có gì thú vị?

5.1. Chiêm ngưỡng các tác phẩm nghệ thuật trang trí, điêu khắc có giá trị

Cụm di tích tháp Dương Long có nhiều bức phù điêu, khối đá chạm trổ đặt rải rác khắp khuôn viên. Điểm đặc biệt là thiết kế tháp Dương Long là sự kết hợp hài hoà giữa nghệ thuật kiến trúc Khmer và kiến trúc tháp Champa. Hàng nghìn khối đá sa thạch được trang trí với nhiều đề tài khác nhau như các loại hoa lá, hình ảnh những vị thần trong nhiều tư thế, vũ điệu, hình ngực phụ nữ, các loài thú như chim thần Garuda, voi, rắn, khỉ, Gajasimha, Kala, thủy quái Makara…

5.2. Khám phá các công trình kiến trúc ấn tượng khác

Ngoài 3 ngọn tháp chính, khuôn viên tháp Dương Long còn có nhà trưng bày bổ sung rộng khoảng 370m2, cổng chính mở về phía Đông theo hướng chính của 3 tháp, cổng phụ mở về phía Bắc, hệ thống tường rào.

Kiến trúc 1

Kiến trúc 1 cách tháp Nam khoảng 3m về phía Tây Bắc với trục giữa xuyên qua hành lang của tháp Nam và tháp Giữa. Phía Đông có một kiến trúc hình chữ nhật nhỏ hơn nhô ra 3,16m, kích thước là 7,52m (Bắc - Nam) và 7,88m (Đông - Tây). Phần kiến trúc này được xây trên nền đá ong, sàn gạch bao quanh khu tháp thấp hơn 15 - 20cm.

Kiến trúc 2

Kích thước kiến trúc 2 là 9,72m (Bắc - Nam) và 11,2m (Đông - Tây). Phần kiến trúc này cách góc Tây Bắc của cửa giả tháp Giữa 3m, nằm song song và cách kiến trúc 1 8m về phía Bắc. Đây là kiến trúc lộ thiên, hình vuông, phần phía trước nhô ra khoảng 1,12m. Nhìn chung, kiến trúc 1 và kiến trúc 2 được thiết kế theo phong cách kiến trúc Champa với kỹ thuật gia cố móng bằng đá ong.

6. Đến tháp Dương Long cần lưu ý những gì?

Để hành trình khám phá tháp Dương Long diễn ra trọn vẹn, ý nghĩa, bạn hãy chú ý một số vấn đề như sau:

Không mang theo chất dễ cháy, chất nổ, vũ khí, vật gây ô nhiễm môi trường
Không hành nghề mê tín dị đoan
Không đào bới, đập phá, viết, khắc, vứt rác làm ảnh hưởng tới cảnh quan di tích
Không chặt cây, chăn thả gia súc, lấy đất và các tài sản khác trong khu di tích
Liên hệ với ban quản lý để được hướng dẫn chi tiết
…

Với những giá trị lịch sử ý nghĩa, tháp Dương Long là một trong những địa điểm tham quan đáng trải nghiệm tại Bình Định. Ngoài tìm hiểu giá trị lịch sử của tháp, bạn còn có thể thoải mái check-in, chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo khi đến đây. Hy vọng qua bài viết trên, du khách đã có kinh nghiệm khám phá tháp Dương Long hữu ích, từ đó hoàn thiện kế hoạch vui chơi cho kỳ nghỉ sắp tới.

Nếu muốn chuyến du lịch Bình Định ý nghĩa hơn, bạn nên kết hợp du lịch Nha Trang. Đến thành phố biển Nha Trang xinh đẹp, du khách đừng quên đặt phòng Vinpearl Nha Trang. Nơi đây sở hữu chuỗi resort, khách sạn cao cấp, hứa hẹn mang đến một kỳ nghỉ trong mơ cho mọi du khách. Đến Vinpearl Nha Trang, bạn có thể ngả lưng trên những chiếc giường êm ái, ngâm mình trong bể bơi riêng tư, nuông chiều cơ thể với dịch vụ spa… Không chỉ vậy, việc đặt phòng lưu trú tại đây còn giúp bạn dễ dàng di chuyển tới VinWonders Nha Trang vui chơi, giải trí.